Đau bụng kinh là hiện tượng thường gặp của chị em phụ nữ khi tới kỳ kinh nguyệt, mức độ đau ở mỗi người là khác nhau. Tình trạng này gây không ít phiền toái, khó chịu, nặng hơn khiến chị em phải dùng đến thuốc giảm đau. Vậy nguyên nhân gây đau bụng kỳ kinh là gì?
Kinh nguyệt là gì?
Kinh nguyệt là kết quả của việc niêm mạc tử cung bong ra mang tính chu kỳ sự thay đổi của nội tiết làm máu chảy từ buồng tử cung ra ngoài âm đạo. Một chu kỳ kinh nguyệt bình thường sẽ kéo dài trung bình trong khoảng 28 ngày với lượng máu mất ở mỗi kỳ kinh là 50 – 150 ml.
Mỗi tháng, kinh nguyệt đều ghé thăm nữ giới vì có sự phối hợp nhịp nhàng về chức năng hoạt động giữa hệ thống cơ quan và nội tiết sinh sản. Nếu xảy ra bất cứ vấn đề nào trong quá trình hoạt động của các cơ quan này thì kinh nguyệt sẽ bị rối loạn.
Ở mỗi kỳ kinh, buồng trứng sẽ rụng 1 – 2 trứng. Khi trứng rụng, nếu gặp được tinh trùng thì sẽ diễn ra quá trình thụ tinh và lớp niêm mạc tử cung không bong nữa vì lúc này nó phải thực hiện chức năng làm tổ. Ngược lại, nếu quá trình ấy không diễn ra thì lớp nội mạc tử cung sẽ tiếp tục bong ra để chuẩn bị cho quá trình đào thải cùng máu kinh ra ngoài âm đạo. Vì thế, khi không có kinh nguyệt cũng đồng nghĩa với việc sức khỏe sinh sản của nữ giới đang bị đe dọa.
Phân biệt đau bụng kinh với đau bụng do nguyên nhân khác
Có nhiều nguyên nhân gây đau bụng, nắm chắc dấu hiệu nhận biết sẽ giúp chị em phụ nữ phân biệt và xử lý tình trạng này tốt hơn. đau bụng kinh là những cơn đau nhói, co thắt ở vùng bụng dưới, xuất hiện ngay trước hoặc trong kỳ kinh.
Đau bụng kinh gây phiền toái không nhỏ tới nhiều chị em
Mức độ đau ở mỗi chị em là khác nhau, nếu có yếu tố bệnh lý hoặc nguyên nhân khác tác động có thể gây đau đớn kéo dài hơn.
Ngoài đau bụng, chị em sẽ nhận thấy một số dấu hiệu đặc trưng khi kì kinh nguyệt sắp hoặc đang diễn ra như:
- Đau, nhức mỏi ở vùng lưng dưới.
- Buồn nôn, nôn.
- Đau đầu, chóng mặt.
- Chướng bụng, đầy hơi.
- Căng ở đầu vú.
- Căng bụng đi kèm với đau quặn, nhiều hơn vào lúc sáng sớm.
- Đổ mồ hôi nhiều hơn.
- Táo bón.
Đa phần các trường hợp đau bụng kỳ kinh không cần can thiệp y tế, tuy nhiên nếu cơn đau dữ dội, ảnh hưởng lớn đến cuộc sống thì bạn nên đi khám chuyên khoa để được kiểm tra.
Tại sao phụ nữ đến tháng lại đau bụng
Đau bụng kinh là do sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể khi kỳ kinh nguyệt diễn ra, tuy nhiên nhiều trường hợp còn do nguyên nhân khác.
Do thay đổi nội tiết tố
Khi đến kỳ kinh, hormone prostaglandin tiết ra nhiều hơn giúp tử cung co bóp, đẩy máu kinh ra ngoài. Các cơn đau bụng cũng xuất hiện do hormone này, đi kèm với tình trạng tiêu chảy, buồn nôn. Khi niêm mạc tử cung bong ra hết sau vài ngày của chu kỳ kinh, prostaglandin giảm xuống thì cơn đau bụng cũng giảm.
Với trường hợp đau nặng do prostaglandin, thuốc giảm đau dạng ibuprofen sẽ giúp giảm bớt tình trạng này.
Do vòng tránh thai
Vòng tránh thai đặt trong tử cung người phụ nữ giúp trứng sau khi được thụ tinh không thể bám vào tử cung để phát triển. Dụng cụ này có thể là nguyên nhân khiến đau bụng kỳ kinh trở nên nghiêm trọng và kéo dài hơn, đặc biệt là trong vài tháng đầu sau khi chèn.
Nếu tình trạng đau bụng sau khi đặt vòng tránh thai kết hợp với dấu hiệu chu kỳ không đều, chảy máu bất thường, dịch âm đạo có mùi hôi, đau khi quan hệ thì cần sớm tới cơ sở y tế kiểm tra.
Do bệnh lý
Một số bệnh lý sau khiến tình trạng đau bụng kỳ kinh trở nên trầm trọng hơn như:
- Lạc nội mạc tử cung: Khi tế bào niêm mạc tử cung phát triển ở các bộ phận khác của cơ thể như buồng trứng, ống dẫn trứng, mô lót trong khung chậu.
- U xơ tử cung: Xuất hiện khối u xơ gây áp lực cho tử cung, gây đau khi ra kinh nguyệt.
- Hội chứng tiền kinh nguyệt: Khiến thay đổi nội tiết tế trước kỳ kinh nguyệt 1 – 2 tuần, cơn đau bụng kinh cũng kéo dài và nghiêm trọng hơn.
- Hẹp cổ tử cung: khi cổ tử cung có kích thước quá nhỏ, làm chậm dòng chảy kinh nguyệt, tăng áp lực tử cung và gây đau bụng.
- Viêm vùng chậu: tình trạng nhiễm trùng thường do vi khuẩn lây truyền qua đường tình dục xâm nhập gây ra.
Viêm nhiễm vùng chậu có thể khiến đau bụng kỳ kinh trở nên trầm trọng hơn
Do ăn uống
Thói quen ăn uống không lành mạnh có thể khiến bạn gặp phải cơn đau bụng kỳ kinh nặng hơn, gồm các nhóm thực phẩm sau:
- Thực phẩm mặn như khoai tây chiên, đồ ăn đóng hộp,… khiến cơ thể giữ nước nhiều hơn và gây ra tình trạng đầy hơi, đau bụng.
- Tiêu thụ nhiều caffeine: Chất này làm tăng tình trạng đầy hơi, kích thích tử cung khiến đau bụng kinh nặng hơn.
- Mỡ động vật: mỡ động vật, nhất là các loại thịt đỏ chứa nhiều chất béo bão hòa khiến chị em dễ bị đầy hơi, đau vú, nổi mụn khi đến kỳ kinh. Acid arachidonic chứa nhiều trong thực phẩm này cũng khiến cơ thể tăng tiết hormone prostaglandin gây co bóp tử cung mạnh, đau bụng nặng hơn.
- Thực phẩm nhiều đường: Tiêu thụ nhiều đường dễ khiến chị em bị viêm, đau bụng khi kinh đến.
- Rượu: Rượu khiến bạn bị đau bụng tệ hơn khi tới kì kinh nguyệt do khiến cơ thể giữ nước, tăng tiết hormone prostaglandin.
Nhìn chung, các trường hợp đau bụng thời kỳ kinh do thực phẩm hoặc thay đổi nội tiết tố khi đến kỳ kinh nguyệt có thể khắc phục được và không gây nguy hiểm gì đến người bệnh. Song nếu do nguyên nhân bệnh lý, thiết bị tránh thai thì cần được kiểm tra tránh biến chứng nguy hiểm.
Giảm đau bụng kinh với một số biện pháp đơn giản
Đau bụng kinh kéo dài, mức độ nặng ở nhiều chị em khiến cơ thể mệt mỏi, không thể làm việc và sinh hoạt. Lúc này bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau:
Chườm nóng: Chườm nóng lên bụng bằng đệm sưởi ấm hoặc chai nước nóng giúp thư giãn cơ, giảm đau bụng kinh. Nếu có thời gian, bạn có thể ngâm mình trong bồn nước ấm để các cơ bụng, lưng và chân thư giãn.
Tập thể dục: Tập thể dục nhẹ nhàng như yoga, đi dạo hoặc thực hiện động tác căng cơ sẽ giải phóng hormone endorphin, được coi như thuốc giảm đau tự nhiên.
Massage: Massage bụng giúp thư giãn các cơ xương chậu cũng là biện pháp hiệu quả để giảm tình trạng đau bụng, tác dụng được tăng cường nếu kết hợp với tinh dầu hoa hồng, hạnh nhân, quế hoặc đinh hương.
Uống trà nóng: Các loại trà thảo mộc giúp làm ấm cơ thể, rất có hiệu quả trong giảm đau bụng ngày đèn đỏ như: trà thì là, trà hoa cúc,…
Sử dụng thuốc giảm đau: Thuốc giảm đau không được khuyến khích sử dụng, tuy nhiên nếu các biện pháp chăm sóc trên không đạt hiệu quả thì bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ và sử dụng. Thuốc giảm đau không kê đơn như Motrin, Tylenol giúp giảm viêm, giảm đau cơ và giảm đau bụng kinh hiệu quả tức thì.
Bổ sung sắt: Vào kì kinh nguyệt, cơ thể mất máu nhiều kết hợp với các tình trạng sức khỏe như đau bụng kinh thường khiến chị em mệt mỏi, mất sức sống. Hơn nữa chảy máu nhiều khiến cơ thể thiếu máu, đau bụng kinh cũng sẽ tồi tệ hơn, khi đó bổ sung sắt là cần thiết để điều trị lâu dài và hiệu quả.
Tuy nhiên hãy tham khảo ý kiến chuyên gia và bác sĩ trước khi sử dụng các thực phẩm chức năng bổ sung sắt nhé.
