Cùng tham khảo bài viết được Bạn Chưa Biết tổng hợp về Tại sao nước biển mặn update mới nhất, hi vọng giúp ích cho bạn đọc.
Nếu bạn cũng có thắc mắc lý do tại sao nước biển lại mặn thì hãy dành thời gian cùng Bạn Chưa Biết tìm hiểu nhé!
Vì sao nước biển lại mặn?
Như bạn đã biết, ⅔ bề mặt Trái Đất của chúng ta được bao phủ là nước, trong đó 97% trong số đó là nước biển mặn, chỉ 3% nước trên Trái Đất của chúng ta là nước ngọt và 2% là nước bị đóng băng hoặc nằm sâu dưới đất.
Ai ai trong chúng ta cũng đều biết nước biển mặn là điều dĩ nhiên. Nhưng nguyên nhân do đâu tại sao nước biển lại mặn? Lý do nước biển quá mặn, mặn đến nỗi mà chúng ta không sử dụng được cho mục đích sinh hoạt là bởi vì hàm lượng muối có trong nước biển rất lớn, kết hợp với các khoáng chất và hợp chất như kali nitrat, bicarbonat chiếm đến 85% lượng chất rắn hòa tan.
Ước tính, có khoảng 3.5 % muối natri clorua có ở các đại dương trên Trái Đất, và quy đổi ra thành 50 triệu tỷ tấn muối và bạn rải khắp số lượng muối đó ở đất liền thì độ dày của nó phải lên tới 152 mét.
Muối được tích tụ ở các đại dương theo nhiều hình thức khác nhau từ hàng tỷ năm về trước. Có một giả thuyết cho viết độ mặn trong nước biển là có từ trước và lượng muối này sẽ không thay đổi nếu tính theo tuổi của Trái Đất. Việc hàm lượng muối tăng lên hay giảm đi là không cố định theo thời gian.
Hơn thế nữa, độ mặn của nước biển ở các vị trí khác nhau trên Trái Đất là không giống nhau. Ví dụ như ở các vùng cực thì nước biển không mặn bằng những chỗ khác vì chúng đã được băng ở đây khi tan ra sẽ hòa loãng. Còn đối với vùng nhiệt đới quanh xích đạo, lượng nhiệt nóng tăng lên khiến cho lượng nước bốc hơi lớn và khi mưa đổ xuống sẽ làm cho nước biển mặn hơn.
Tại sao muối lại xuất hiện nhiều ở nước biển?
Đến đây chắc hẳn bạn đã hiểu tại sao nước biển lại mặn? Nguyên nhân do đâu mà lượng muối lại xuất hiện nhiều ở biển như vậy? Và nguyên nhân làm nước biển mặn là do muối có trong nước, vậy bằng cách nào mà lượng muối khổng lồ này lại xâm nhập được vào đại dương bằng nhiều cách khác nhau. Tìm hiểu ngay!
Xem thêm: 2 Cách làm thịt dê xào lăn thơm ngon đúng vị
Được sinh ra từ đá, các lớp trầm tích dưới đáy biển
Nguyên nhân đầu tiên mà khiến cho muối xuất hiện nhiều ở nước biển là do lượng muối sinh ra từ đá, từ các lớp trầm tích ở tận sâu dưới đáy biển. Khi nước mưa rơi xuống hòa tan các khoáng chất, muối từ đá cuốn chúng chảy ra sông. Lượng muối tích tụ ở những con sông lớn bé lâu dần theo nguồn dòng chảy được đưa tới các đại dương qua các cửa biến. Cứ như vậy, một thời gian dài về lâu sau đó, lượng muối cứ lắng đọng dần làm cho nước biển mặn.
Núi lửa phun trào
Núi lửa hoạt động ở cả trên đất liền và dưới đại dương đều có chứa các khoáng chất, muối lẫn và nước biển. Lượng muối khác thất thoát từ các dung nham phun từ miệng núi lửa ra nằm sâu dưới lớp của những con sông. Các lớp magma xuất phát từ núi lửa ở tận dưới đáy của đại dương ngoi lên làm nóng tầng nước ở khu vực này.
Đồng thời cộng thêm các loại đất đá, dung nham từ việc núi lửa phun trào lắng lại dưới đáy biển rồi bị hòa tan. Các rặng đại dương có các lỗ thông thủy nhiệt có nhiệt độ rất cao làm tan chảy được các tảng đá nằm dưới lớp vỏ đại dương chứa rất nhiều lượng muối và khoáng chất trong đó.
Từ đó, một lượng muối cực lớn được hòa tan vào các đại dương trên Trái Đất hàng năm làm cho các đại dương một ngày một mặn lên so với hồi đầu.
Nhiệt độ tăng lên
Ở trên đã lý giải 2 nguyên nhân tại sao nước biển lại mặn do muối sinh ra? Tiếp theo là nguyên nhân thứ ba muối xuất hiện nhiều ở biển là mặt trời tỏa ra một lượng nhiệt rất lớn khiến cho bề mặt của các con sông, biển bị bốc hơi.
Theo đó mà các khoáng chất hòa tan không bị bay hơi, và muối ở dưới dần dần được cô đặc lại, còn lại lượng muối. Theo thời gian về lâu về dài, hàm lượng muối ngày càng nhiều hơn làm cho nước biển ngày càng mặn thêm.
Đối với vùng biển ở gần xích đạo thì nước biển ở đây sẽ ít mặn hơn so với cùng nhiệt đới do lượng mưa lớn hơn đã pha loãng lượng muối có trong nước biển. Khi nhiệt độ nóng và không khí không chuyện động được làm cho hơi nước bão hòa bầu khí quyển bên trên, từ đó hạn chế được việc nước bốc hơi.
Dòng nước chảy bắt nguồn từ đất liền
Theo một giả thuyết cho biết lượng muối xuất hiện từ các lớp đất xói mòn hoặc từ các dòng nham thạch chảy ra từ các con sông. Trên thực tế, phần lớn lượng muối của các đại dương thường xuất phát từ đất liền. Một khi nước mưa rơi xuống, muối và các khoáng chất có trong đá, đất khô sẽ được hòa tan và chảy theo dòng ra các con sông.
Nước sông mang theo các khoáng chất hòa được hòa tan xuống hạ lưu những con sông dưới dạng dung dịch. Lượng muối này tuy khá là ít nhưng tích tụ dần dần qua ngày và đổ ra các cửa biển dẫn ra đại dương làm nước biển ở đây. Có thể thấy rằng, lượng muối tăng hàng năm từ các con sông sẽ bằng với lượng muối được tích tụ dưới đáy biển.
Xem thêm: Tại sao không lật đổ được con lật đật?
Ngoài ra, hàm lượng muối trong nước biển cũng nhờ một phần đến từ lũ lụt. Một trận mưa lớn tại các khu vực quanh bờ biển sẽ đổ dồn về đại dương. Dòng nước chảy trên bề mặt và hòa tan các muối khoáng chất thành dung dịch và đổ ra biển. Sau khi bốc hơi, nước sẽ để lại lượng muối ở bên dưới.
Độ mặn của nước biển cũng có sự thay đổi
- Thứ nhất: Nó phụ thuộc vào các yếu tố như mức độ băng tan, lượng nước chảy từ sông suối, mức độ bay hơi, lượng mưa, tuyết rơi, gió, chuyển động của sóng và chuyển động của các dòng hải lưu. Tất cả các yếu tố đó đều gây ra sự khác nhau về độ mặn của nước biển tại nhiều khu vực khác nhau trên thế giới.
- Thú hai: Ở các vùng cực, nước biển không mặn bằng ở những nơi khác bởi vì tại đây băng tan hàng năm là loãng nước biển. Trong khi ở các vùng nhiệt đới, quanh xích đạo, lương nhiệt nóng, khiến lượng hơi nước bốc lên nhiều gấp nhiều lần ở nơi khác, điều này kiên nước biển ở đây mặn hơn.
- Thứ ba: Vùng biển có độ mặn nhất (40 o/oo) thuộc về biển Đen và khu vực vịnh Ba Tư. Đây là 2 khu vực có tốc độ bay hơi của nước biển cao nhất. So sánh giữa các đại dương lớn với nhau, Đại Tây Dương có mức độ mặn của nước biển lớn nhất với độ mặn trung bình vào khoảng 37,9 o/oo.
Chỉ tính riêng Bắc Đại Tây Dương, biển Sargasso là khu vực có độ mặn lớn nhất với diện tích vào khoảng 5,18 km vuông. Độ mặn khá cao của nước biển tại khu vực này một phần là do nhiệt độ. Vùng biển này có nhiệt độ khá cao (vào khoảng 28oC).
Tại sao có hiện tượng nước nhiễm mặn?
Trước khi tìm hiểu xem tại sao lại có hiện tượng nước nhiễm mặn thì hãy tìm hiểu trước nước nhiễm mặn là gì? Nước nhiễm mặn là nguồn nước có chứa hàm lượng lớn các chất muối hòa tan, chủ yếu là NaCl đã vượt qua ngưỡng cho phép.
Thường thì nguồn nước nhiễm mặn chủ yếu là do quá trình xâm nhập của nước biển vào sâu trong lòng đất liền, khiến cho nguồn nước ở các con sông, hồ, ao suối bị nhiễm muối làm cho nước bị nhiễm mặn. Hiện tượng này thường chỉ xảy ra ở các vùng trũng, các khu vực ven biển.
Tuy nhiên, khi mùa khô kéo dài khiến cho nước ngọt ngày càng cạn kiệt thì quá trình xâm nhập của nước vào trong đất liền sẽ ngày càng nhanh hơn và vào sâu hơn nữa. Do đó, không chỉ có nhiễm mặn của các nguồn nước ở ao, sông hồ mà còn ở cả những mạch nước giếng khoan, những mạch nước ngầm.
Hiện tượng nước nhiễm mặn xảy ra do nhất nhiều nguyên nhân trong đó phải kể đến tác động từ thiên nhiên và tác động của con người gây ra.
Xem thêm: Tại sao con gái thích quan hệ bằng miệng?
Tác động từ thiên nhiên:
Do sự biến thiên thất thường của khí hậu khiến tốc độ bổ sung nước ngầm từ lượng mưa bị ảnh hưởng rất nhiều. Sự tăng giảm thất thường nước mưa dẫn đến sự thay đổi đặc tính của nước khiến hình thành nước mặn,nước lợ.
Hay hiệu ứng nhà kính khiến cho băng ở hai cực tan nhanh, đẩy mực nước biển tự nhiên tăng lên khiến nước biển dâng trào, xâm lấn vào đất liền gây ra ảnh hưởng đến mạch nước ngầm.
Tác động con người:
Các hoạt động như xây dựng các đập thủy điện, khai thác dòng nước đầu nguồn gây ra hao hụt nước đổ về hạ lưu làm cho nước biển tự nhiên xâm nhập được vào các khu vực có địa hình thấp. Thủy triều dâng cao làm nước biển đổ ngược lại về hướng các con sông, khiến nước bị nhiễm mặn.
Hoạt động khai thác mạch nước ngầm gần biển cũng là một lý do dẫn đến hiện tượng nước nhiễm mặn, làm tăng nguy cơ nhiễm mặn của nước ngầm gần biển.
Nước tưới cây lấy từ các con sông thường có chứa lượng khoáng cực lớn, khi cây không thể hấp thụ hết thì dẫn đến hiện tượng tích tụ, làm nước ngày càng nhiễm mặn.
Khi có nước ngọt chảy ra biển, tại sao nước biển vẫn mặn?
Có bao giờ bạn suy nghĩ về vấn đề này khi mà lượng nước ngọt từ các hệ thống sông lớn đổ ra biển như: Amazon, Mississippi, Mê Kông,..ngày càng nhiều nhưng tại sao nước biển vẫn mặn? Vào lúc ban đầu, biển cổ đại chỉ có chứa một lượng nhỏ muối và chưa đạt được độ mặn như ngày nay. Nhưng sau khi những cơn mưa đầu tiên xối xuống Trái Đất trẻ vào hàng trăm triệu năm trước, dòng nước đã phá vỡ các lớp địa chất và vận chuyển những loại khoáng sản ra biển. Kể từ đó, đại dương bắt đầu dần dần mặn hơn. Người ta ước tính rằng những con sông và suối từ Mỹ chảy ra biển hàng năm đã mang theo 225 triệu tấn chất rắn hòa tan và 523 triệu tấn trầm tích để cung cấp cho đại dương.
Trong một tính toán mới đây đã cho thấy rằng khối lượng các chất rắn hòa tan từ đất chiếm khoảng 2,3 tấn trên 1 km vuông đất tại Úc cho tới 46,3 tấn trên 1km2 đất tại châu Âu. Theo ước tính, tất cả các con sông trên thế giới đã mang theo 4 tỷ tấn muối khoáng hòa tan ra biển mỗi năm. Lượng muối này sẽ nằm lại dưới đáy đại dương và dần hình thành nên những lớp trầm tích mới. Nói cách khác, lượng muối đi vào và đi ra tất cả cá đại dương trên Trái Đất hiện tại luôn được cân bằng.
Như vậy, lượng muối đi vào đại dương dưới dạng hòa tan và đi ra đại dương dưới dạng trầm tích vẫn chưa giải thích được nguồn gốc vị mặn của nước biển. Chúng ta vẫn biết, muối luôn tập trung ở biển và không thể di chuyển theo hơi nước. Khi mặt trời truyền nhiệt xuống mặt biển, hơi nước gần như tinh khiết bốc lên cao nhưng lượng muối khoáng vẫn nằm lại biển.
Đọc đến đây chắc hẳn bạn đã tìm ra câu trả lời cho câu hỏi “Tại sao nước biển lại mặn?” Những kiến thức mà chúng tôi cung cấp ở trên có lẽ đã đủ cho bạn có thêm những thông tin hữu ích và thú vị. Và trong trường hợp nào đó, bạn có thể áp dụng vào đời sống.
